تاریخ انتشار: سه شنبه / 28 دی 1395 / 20:21

تعداد بازدید: 3253

سندباد | Sinbad

نام انگلیسی:
Sinbad / Sindbad

سابقۀ حضور در آثار انیمیشنی:
  ماجراهای سندباد (76-1975) / مجموعۀ انیمیشنی

تاجر، جهانگرد و ماجراجو

«سَندباد» شخصیت اصلی مجموعه انیمیشنی قدیمی و خاطره‌انگیز «ماجراهای سندباد» است. برای شروع سخن در مورد این شخصیت، بهتر است نخست اندکی در ریشۀ نام این شخصیت تأمل کنیم. «سندباد» (که گاهاً به صورت «سنباد» هم نوشته می‌شود) در فارسیِ پهلوی به معنای نیروی اندیشه و همچنین به معنای بادی است که از سوی رود «سِند» بوزد. همچنین در برخی از منابع این گونه نوشته‌اند که سندباد در اصل «تند باد» بوده ولی به مرور زمان به صورت «سند باد» تحریف و یا معرب شده است.

جدای از معانی واژۀ سندباد، باید اذعان داشت که این نام، در اکثر مواردِ استفاده، به یک شخصیت داستانی دوران کهن ایران منسوب بوده است. این شخصیت را اغلب در کنار لقب خود، با عناوینی نظیر «سندباد دریایی»، «سندباد دریانورد» یا «سندباد بَحری» ذکر کرده‌اند. به استناد برخی از منابع تاریخی، ریشۀ پیدایش داستان سندباد را باید در دورۀ ساسانی جستجو کرد. به باور کارشناسان ادبی، از آنجایی که این داستان در «قصه‌های هزار و یک شب» نیز نقل شده، از این طریق، ابتدا به کشورهای عربی و سپس به کشورهای اروپایی راه یافته‌ است.

«جلال ستاری» در کتاب «پژوهشی در حکایت‌های سندباد بحری» با پژوهش در داستان‌های هزار و یک شب و سفرهای سندباد بحری می‌نویسد: «سندباد بازرگانی هوشمند ساکن بغداد است که در بندر بصره و شاید هم سیراف به کشتی نشسته و به جزایر دور دست در دریای هند و چین سفر می‌کند... سیراف نیز در آن زمان شاید بزرگترین بندر خلیج فارس بود که از آنجا مروارید و پارچه‌های پنبه‌ای و ابریشم به هندوچین می‌بردند».

در اکثر منابع، سندباد را به صورت یک مرد جوان و گاهاً میانسال معرفی کرده‌اند، اما در مجموعۀ انیمیشنی «ماجراهای سندباد»، این شخصیت به صورت یک نوجوان ترسیم شده است تا با استفاده از این ترفند، راحت‌تر با مخاطبان کم سن و سال ارتباط برقرار کند. البته هر کس که کارتون ماجراهای سندباد را تعقیب کرده باشد، به سهولت در میابد که جدای از ظاهر نوجوان، سایر خصوصیات و ویژگی‌های شخصیت سندباد بیشتر با روحیات انسانی در سن و سال جوانی تطابق دارد تا دورۀ نوجوانی.

سندبادِ مجموعۀ انیمیشنی، به تجارت علاقه‌مند است و از ماجراجویی استقبال می‌کند. قدرت ریسک‌پذیری بالایی دارد و در شرایط بحران به خوبی اوضاع را مدیریت می‌کند. بسیار شجاع و بی‌باک است و در مقابل مشکلات سر خم نمی‌کند. سندباد یک سری دوستان خوب و صمیمی نیز دارد که در سختی‌ها در کنار او هستند. صمیمی‌ترین دوست سندباد، پرنده‌ای سخنگو به نام «شیلا» است. البته شیلا از ابتدا پرنده نبوده است. او در اصل، شاهزاده خانم نوجوانی بوده که بر اثر نفرین یک جادوگر بدجنس به یک پرندۀ سخنگو مبدل شده است. از دیگر دوستان صمیمی سندباد، می‌توان به «علی بابا» و «بابا علاءالدین» اشاره کرد که در برخی از ماجراها نقش‌هایی پُررنگ ایفا می‌کنند.

در سال‌های نه چندان دور، شخصیت سندباد در بین مخاطبان تلویزیون ایران محبوبیت فراوان داشت. این محبوبیت تا حدی بود که مثلاً واژۀ «شلوار سندبادی» با استناد به شلوار گَل و گشاد سندباد دهان به دهان نقل شد و ماندگار گشت. در پایان، بد نیست اشاره‌ای هم به صداپیشۀ شخصیت سندباد در نسخۀ فارسی مجموعه داشته باشیم. در دوبلۀ فارسی مجموعۀ «ماجراهای سندباد»، سرکار خانم «ناهید امیریان»، با ظرافت و لحن صدای خاص خود، به جای شخصیت سندباد صحبت کرده کرده است.